Piątek 13 – czy jest się czego bać?
Przed nami piątek 13. To dobrze czy źle? Jeśli wierzyć przesądom, mamy przekichane, ale są też zwolennicy teorii, że jest to dzień wyjątkowo szczęśliwy. Jak to jest u Ciebie? I skąd w ogóle pomysł, że piątek wypadający 13 dnia miesiąca przynosi pecha?
Pechowa 13?
Czy 13 to rzeczywiście liczba przynosząca nieszczęście? Przez kilka lat miała okazję pracować w jednym z warszawskich wieżowców, w którym „nie było” 13 piętra ani sal o tym numerze. Wsiadając do windy z nowymi pracownikami, można ich było wprawić w niemałą konsternację, prosząc, by wcisnęli trzynastkę. Tak, tej tam po prostu nie było. ?
Wiesz, że lęk przed liczbą 13 ma nawet swoją fachową nazwę? To triskaidekafobia. Ale skąd to wszystko? Przyczyn możemy dopatrywać się w wierzeniach religijnych lub w mitologii. I tak, możemy przeczytać, że trzynastka jest pechowa, ponieważ:
- według nordyckich przekazów Loki dołączył, dodam, że bez zaproszenia, do boskiej uczty jako 13 uczestnik i narobił rabanu, doprowadzając do śmierci boga radości i piękna – Baldura, co sprowadziło na Ziemię żałobę;
- na Ostatniej Wieczerzy było 13 ludzi – Jezus i jego 12 apostołów. I tak – trzynastym zaproszonym miał być Judasz. Co było dalej, wiesz.
A jak jest naprawdę? Jak to z przesądami. Znam sporo osób, które uważają 13 za liczbę szczęśliwą. Ba, mam nawet znajomych, którzy starają się tą liczbą otaczać. Dopłacają, by mieć ją w numerach telefonów czy na rejestracjach samochodów. Ja też mam raczej powody, by wierzyć w pozytywne oddziaływanie tejże liczby, bowiem moja prywatna mamusia obroniła doktorat 13 w piątek, do tego o godzinie 13:00. ?
To co z tym piątkiem 13?
Wróćmy więc do piątku 13. Tutaj, podobnie jak z samą trzynastką, doczekaliśmy się nazwy dla strachu przed tym dniem – jest to paraskewidekatriafobia. Jeśli i Ty obawiasz się tego dnia, pocieszającym faktem jest, że nie jest on wcale taki częsty i w ciągu jednego roku wypada co najmniej raz, a maksymalnie 3 razy. W 2019 mamy go właśnie we wrześniu, a potem w grudniu, za to w 2020 roku przypada w marcu i w listopadzie. Kolejne lata, 2021 i 2022 będą już miały tylko po jednym piątku 13.
Ale jaka jest geneza pechowości piątków trzynastego? Niektórzy twierdzą, że ma to związek z Templariuszami, bowiem 13 października 1307 roku, w piątek właśnie, aresztowano przedstawicieli tego zakonu pod fałszywym zarzutem o herezję, sodomię i bałwochwalstwo. Okazało się, że skazujący ich król Filip najzwyczajniej w świecie był u nich mocno zadłużony i chciał się pozbyć wierzycieli. Teza głosi, że tuż przed egzekucją (spalenie na stosie), wielki mistrz zakonu, Jacques de Molay, przeklął Filipa IV i papieża Klemensa V. Rok później obaj już nie żyli.
Inny pogląd znowu odwołuje się do Ostatniej Wieczerzy, w której uczestniczyło 13 osób. Dzień po niej, a był to piątek, Chrystus został ukrzyżowany.
Nie zawsze taki pechowy
Być może zdziwi Cię fakt, że nie dla wszystkich piątek 13 jest dniem pechowym. Są kraje, w których za odpowiednik naszego piątku 13 uznaje się inne dni. W Grecji, Rumunii i Hiszpanii jest to wtorek 13, a we Włoszech piątek, ale 17.
Co kraj to obyczaj, a pech, cóż to chyba zależy od tego, w co wierzysz. Uważaj więc z przesądami, by nie stały się samospełniającą się przepowiednią, bo możesz wdepnąć w niezłe g… ?
A mnie coraz bardziej kusi, żeby napisać jakąś bajkę dla dzieci, niekoniecznie spersonalizowaną, właśnie o przesądach takich jak piątek trzynastego, przejściu pod drabiną czy o czarnym kocie przebiegającym nam drogę. Taką na wesoło i z przymrużeniem oka. Mogłoby być zabawnie, prawda?
zdjęcia: Getty Images Pro
